Εβδομάδα 5 ημερών - Απασχόληση κατά Σάββατο ή 6η μέρα

ΒΔΟΜΑΔΑ 5 ΗΜΕΡΩΝ - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΤΑ ΣΑΒΒΑΤΟ ή ΕΚΤΗ ΗΜΕΡΑ

Όπως είναι γνωστό η εθνική γενική συλλογική σύμβαση εργασίας του 1975 (ΥΑ 11400/1710/75) θέσπισε για πρώτη φορά το σύστημα της εβδομαδιαίας εργασίας των πέντε (5) εργασίμων ημερών, έστω και αν η εφαρμογή του αρχικά υπόκειτο στην κρίση του εργοδότου.

Οι διατάξεις αυτές της ΕΓΣΣΕ κυρώθηκαν με το Ν. 133/75 (ΦΕΚ 180/29.8.75 ΕΑΕΔ 1975 σελ. 550).

Η απόφαση αυτή της ΕΓΣΣΕ προέβλεπε ότι οι εργοδότες δεν θα απασχολούν τους μισθωτούς κατά το Σάββατο ή κατ' άλλη εργάσιμο ημέρα της εβδομάδος, επιτρεπομένης της υπερβάσεως του ωραρίου των άλλων ημερών, οπότε θα καταβάλλουν πλήρες το ημερομίσθιο του Σαββάτου.

Στη συνέχεια με την ΠΝΠ της 29.12.80 που κυρώθηκε με το Ν. 1157/81 (ΕΑΕΔ 1981 σελ. 10 και 420 αντίστοιχα) καθιερώθηκε το 5θήμερο και στο προσωπικό του Δημοσίου, ΝΠΔΔ και ΟΤΑ.

Το άρθρ. 2 παρ. 1 της πιο πάνω ΠΝΠ προέβλεψε ότι κατά την διαδικασία του ν. 3239/55 "περί του τρόπου ρυθμίσεως των συλλογικών διαφορών εργασίας κ.λπ." δύναται να καθιερούται σύστημα εβδομαδιαίας εργασίας πέντε εργασίμων ημερών.

Αυτό απετέλεσε την αρχή ώστε εφεξής πολλές συλλογικές συμβάσεις εργασίας και διαιτητικές αποφάσεις να περιλάβουν στο πεδίο ισχύος τους το πενθήμερο σύστημα.

Από το συνδυασμό των πιο πάνω διατάξεων προκύπτει ότι οι επιχειρήσεις δεν θα απασχολούν το προσωπικό τους κατά το Σάββατο, θα καταβάλλουν αποδοχές 6 ημερών την εβδομάδα, οι συνολικές εβδομαδιαίες ώρες δεν θα υπερβαίνουν τις νόμιμα οριζόμενες και ότι οι ώρες του Σαββάτου μεταφέρονται και ανακατανέμονται στις υπόλοιπες 5 ημέρες της εβδομάδος.

Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι η ημέρα του Σαββάτου είναι εργάσιμη ημέρα εν αντιθέσει με την Κυριακή που είναι ημέρα υποχρεωτικής αργίας, όπως έχει θεσπισθεί, οπότε σε περίπτωση απασχόλησης κατά την ημέρα αυτή (Κυριακή) οφείλεται προσαύξηση κατά 75%.

Όπως δέχονται τα δικαστήρια υπάρχει ουσιώδης διαφορά μεταξύ της Κυριακής και της δεύτερης μη εργάσιμης ημέρας (π.χ. Σάββατο).

Από όλα αυτά προκύπτει ότι οι διατάξεις που ρυθμίζουν το σύστημα της 5θήμερης εργασίας απαγορεύουν την απασχόληση κατά την έκτη ημέρα.

Εάν εφαρμόζεται το σύστημα της 5θήμερης και ο μισθωτός εργασθεί κατά το Σάββατο ή την έκτη ημέρα δεν δικαιούται να λάβει αναπληρωματική ημέρα αναπαύσεως, ούτε προσαύξηση 75%. Δικαιούται όμως να ζητήσει χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης.

Οι ώρες εργασίας του Σαββάτου δεν υπάγονται στις διατάξεις περί υπερωριακής αμοιβής, διότι οι διατάξεις αυτές αφορούν μόνον στις εργάσιμες ημέρες.

Η απασχόληση κατά την έκτη ημέρα συνιστά παράβαση της συλλογικής σύμβασης εργασίας και ο υπαίτιος εργοδότης τιμωρείται.

Η απασχόληση κατά τα Σάββατα επί νομίμου ισχύοντος 5θημέρου δεν μετατρέπει την εβδομαδιαία εργασία σε 6ήμερη, εκτός αν γίνει δεκτό ότι η κατά τα Σάββατα απασχόληση ως τακτική υποδηλώνει σιωπηρή κατάργηση του 5θημέρου και εφαρμογή συστήματος 6ημέρου εργασίας (ΑΠ 1614/2002).

Η έκτη δηλαδή ημέρα είναι ήμερα υποχρεωτικής αναπαύσεως (ΣΕ 3482/89 - 4068/86) και πλασματικά μόνο θεωρείται ως εργάσιμη ημέρα.

Για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που παρατηρούνται στην πράξη ο Ν. 3846/2010 στο άρθρ. 8 προβλέπει ότι η εργασία που παρέχεται την έκτη ημέρα της εβδομάδος (που συνήθως είναι Σάββατο), κατά παράβαση του συστήματος πενθήμερης εργασίας, ανεξάρτητα από τις προβλεπόμενες κυρώσεις, αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 30%.