Η κυβέρνηση – σε συνεργασία με την Ε.Ε για την υλοποίηση των αποφάσεων και των δεσμεύσεων του 3ο μνημονίου - με το νέο νόμο – λαιμητόμο 4387/2016 θίγει τους πάντες (ασφαλισμένους και συνταξιούχους και διαμορφώνει ένα νέο τοπίο στην Ασφάλιση, όπου η συμμετοχή του κράτους και της εργοδοσίας περιορίζεται δραστικά, ανοίγοντας το δρόμο για να κυριαρχήσουν τα κοράκια της ιδιωτικής Ασφάλισης και να μετατραπεί η Ασφάλιση σε ατομική υπόθεση. Ενώ μέχρι τώρα υπήρχε τυπική εγγύηση για το σύνολο της κύριας σύνταξης, τώρα θα χρηματοδοτείται μέσα από τη φορολογία των λαϊκών στρωμάτων μόνο η «εθνική» σύνταξη. Η κρατική χρηματοδότηση έχει μειωθεί κατά 40% σε σχέση με το 2012 και αποφασίστηκε και νέα μείωση για το επόμενο διάστημα.
Οι περικοπές και επιβαρύνσεις αφορούν τη συντριπτική πλειονότητα ασφαλισμένων και συνταξιούχων με: μειώσεις των νέων συντάξεων έως και 30%. Επανυπολογισμό κύριας και επικουρικής για τους ήδη συνταξιούχους. Περικοπές σε συνταξιούχους με άθροισμα κύριας και επικουρικής άνω των 1.300 ευρώ και καθιέρωση των υψηλών εισφορών (20%) για όλους. Μείωση των επικουρικών συντάξεων ως και 40% μέσω του επανυπολογισμού τους. Μειώσεις σε εφάπαξ ως 15% και μερίσματα κατά 32%. Σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι το 2019. Μείωση των δικαιούχων συντάξεων χηρείας με τη θέσπιση ηλικιακού ορίου. Μείωση κατά 60% θα υποστούν οι συντάξεις όσων εργάζονται.
Με το νέο νόμο αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού τόσο της κύριας σύνταξης όσο της επικουρικής, των εφ’ άπαξ και των μερισμάτων. Με το νέο τρόπο θα υπολογίζονται πλέον όλες οι συντάξεις και θα γίνει ο επανυπολογισμός όλων των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων. Μέσω αυτής της αλλαγής επιχειρείται να μην εφαρμοστούν οι αποφάσεις του ΣτΕ για επιστροφή χρημάτων, να δικαιολογηθούν αλλά και να μονιμοποιηθούν οι μειώσεις. Σημαντικό σημείο η προσωπική διαφορά που θα είναι ο άξονας των νέων μειώσεων, αφού από 1/1/2019 δεν θα αποτελεί πλέον μέρος της σύνταξης αλλά πρόσθετη παροχή.
Ας δούμε τις αλλαγές.
1. Νέες κύριες συντάξεις.
Καταργείται η κατώτατη Σύνταξη των 486€ με 15 χρόνια ασφάλισης και η σύνταξη χωρίζεται σε δύο μέρη. Την εθνική σύνταξη (Ε.Σ),που ορίζεται από την κυβέρνηση ανάλογα με την πορεία της οικονομίας, καταβάλλεται από τον κρατικό προϋπολογισμό και αυτήν μόνο εγγυάται το κράτος και την αναλογική (Α.Σ), που εξαρτάται αποκλειστικά από τις ασφαλιστικές εισφορές και δίνεται από τα ταμεία. ΚύριαΣύνταξη= Εθνική+ Αναλογική. (ΚΣ = ΕΣ + ΑΣ).
Α) Η εθνική σύνταξη (Ε.Σ). Θα είναι 384 € για όποιον έχει 20 έτη ασφάλισης και θα μειώνεται 2% για κάθε λιγότερο χρόνο από τα 20. Έτσι, για όσους φεύγουν με 19 χρόνια θα ανέρχεται σε 376 ευρώ (-2%), στα 18 χρόνια θα φθάνει τα 368 € (-4%), με 17 χρόνια τα 361 € (-6%), με 16 χρόνια τα 353 € (-8%) και με 15ετία τα 345 € (-10%).
Β) Η αναλογική σύνταξη (Α.Σ). Θα είναι το γινόμενο του Συντάξιμου Μισθού (Σ.Μ) επί το ποσοστό αναπλήρωσης (Π.Α) ανάλογα με τα χρόνια. Σ.Μ * Π.Α= Αναλογική
Α1. ο Συντάξιμος Μισθός (Σ.Μ): Θα υπολογίζεται σε όλο τον εργάσιμο βίο όπου υπάρχουν στοιχεία ή από το 2002 και μετά χωρίς τον υπολογισμό των δώρων( 12 μισθοί αντί για 14). Θα είναι σημαντικά μειωμένος.
Β1. Ποσοστό Αναπλήρωσης (Π.Α): Θεσπίζονται νέοι χαμηλοί συντελεστές αναπλήρωσης. Για τα 15 έτη ασφάλισης ο σχετικός συντελεστής είναι 0,77, ενώ ανέρχεται στο 2, για 40 χρόνια προϋπηρεσίας. Οι μειώσεις θα είναι μεγαλύτερες (έως 30%), για όσους έχουν περισσότερα από 25 έτη ασφάλισης, στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.
Πίνακας 1
Να θυμίσουμε ότι μέχρι τώρα το Π.Α ήταν το 70% του Σ.Μ της καλλίτερης 5ετίας για το ΙΚΑ και 75 – 80 % του τελευταίου μισθού ( λόγω του μεταβατικού τρόπου) για πρώην ΔΕΚΟ – τράπεζες. Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι κύριες συντάξεις με το νέο τρόπο υπολογισμού.
Πίνακας 2
§ Κομβικό σημείο η εθνική σύνταξη των 384ευρώ. Σε συντάξεις με Σ.Μ 600 ευρώ και 35 έτη είναι το 64% στα 1000 το 53% , στις 2500 το 15% ενώ στις 3000 πέφτει στο 12,8 % και σε συνδυασμό με τα χαμηλά ποσοστά αναπλήρωσης μειώνει σημαντικά τις συντάξεις
2. Καταβαλλόμενες συντάξεις
Επανυπολογισμός των σήμερα καταβαλλόμενων συντάξεων.
Ο επανυπολογισμός όλων των καταβαλλόμενων συντάξεων θα γίνει με τον παρακάτω τρόπο:.
Ως Συντάξιμος Μισθός (Σ.Μ) θα λαμβάνεται ο Σ.Μ που υπολογίστηκε η αρχική καταβαλλόμενη σύνταξη και Π.Ατα νέα ποσοστά του πίνακα 1 ανάλογα τα χρόνια. Αναλογική Σ = Σ.Μ+ Π.Α. Έτσι θα προκύπτει η νέα αναλογική σύνταξη. (Α.Σ. = Σ.ΜΧΠ.Α.). Σ’ αυτήν θα προστίθενται και (Ε.Σ)των 384 € ( για πάνω από 20 χρόνια) και θα προκύπτει η νέα Κύρια Σύνταξη (Ν.Κ.Σ. = Α.Σ + Ε.Σ). Αν υπάρχει διαφορά, δηλαδή η νέα σύνταξη είναι μικρότερη από την ήδη καταβαλλόμενη, τότε το ποσό αυτό θα αποτελεί την προσωπική διαφορά (Π.Δ). ( (Π.Δ)= παλαιά ΣύνταξηΝ.Κ.Σ).Η διάταξη αυτή θα ισχύσει από 1.1.2019.
Δηλαδή οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις θα συνεχίσουν να καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί στις 31.12.2014 (σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις) και μέχρι τις 31/12/2018. Από την 1.1.2019, εφόσον το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων αυτών είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, το επιπλέον ποσό εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά (Π.Δ)η οποία παύει να είναι μέρος των συντάξιμων αποδοχών, αλλά αφαιρείται από αυτές και μετατρέπεται σε πρόσθετη παροχή, ένα νέο είδος ΕΚΑΣ, το οποίο θα συμψηφίζεται με πιθανές μελλοντικές αυξήσεις και ανά πάσα στιγμή μπορεί, κατ’ εφαρμογή του «κόφτη», να αφαιρεθεί τμηματικά ή εφ’ άπαξ. Με τον τρόπο αυτό μειώνονται οι κύριες (και οι επικουρικές) συντάξεις, παρά την κυβερνητική προπαγάνδα, ότι δεν περικόπτονται οι κύριες.
Στην σπάνια περίπτωση που το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, τότε δίνεται αύξηση σε 5 δόσεις. Δηλαδή, η σύνταξη προσαυξάνεται κατά το ένα πέμπτο της διαφοράς σταδιακά και ισόποσα εντός πέντε ετών από την ολοκλήρωση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής.
Οι συντάξεις όσων κατέθεσαν αίτηση συνταξιοδότησης μέχρι την ημερομηνία έναρξης του νόμου υπολογίζονται βάσει των διατάξεων που ίσχυαν έως τις 31/12/2014.
ΠΙΝΑΚΑΣ 3
ΕΠΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΥΡΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ
ΓΙΑ ΗΔΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΣΥΝΤΑΞΙΜΟΣ ΜΙΣΘΟΣ
ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ (*)
ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΕ ΕΠΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ + ΕΙΣΦ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ+ ΑΛΛ/ΓΎΗΣ (--)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ (***)
% ΜΕΙΩΣΗ
(**) Από το ποσό αυτό έχει αφαιρεθεί η εισφορά για την υγεία (6%).
(***) Το ποσό αυτό του παραδείγματος 6 θα αποδοθεί στον δικαιούχο σε πέντε ισόποσες ετήσιες δόσεις
§ Για τις αντίστοιχες κατηγορίες φαίνεται η σημαντική μείωση των νέων συντάξεων σε σχέση με το παλαιό σύστημα. Θα είναι μειωμένες έως 30%, λόγω μείωσης των ποσοστών αναπλήρωσής τους αλλά και του συντάξιμου μισθού. Μεγαλύτερες μειώσεις έχουν αυτοί που είχαν συντάξιμο μισθό πάνω από 1300 και 25- 30 χρόνια ασφάλιση.
§ Για τους ήδη συνταξιούχους όσο μεγαλύτερη είναι η προσωπική διαφορά τόσο αργότερα θα δουν αυξήσεις αφού θα συμψηφίζονται ή καλλίτερα μειώσεις μετά το 2018 από το «κόφτη».
3. Αναπηρική Εθνική Σύνταξη
Σημαντική μείωση της Εθνικής Σύνταξης προβλέπεται και για τις συντάξεις αναπηρίας (μειωμένες συντάξεις), καθώς τα 384 ευρώ θα λαμβάνουν μόνο όσοι έχουν ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω. Με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως και 79,99% χορηγείται το 75% της Εθνικής Σύνταξης ( 288 ευρώ), ενώ με ποσοστό αναπηρίας από 50% έως 66,99% θα χορηγείται το 50% (192ευρώ).
Στον παρακάτω πίνακα 3 φαίνεται η επανυπολογισθείσα σύνταξη με την προσωπική διαφορά και το ποσοστό μείωσης της σήμερα καταβαλλόμενης σύνταξης.
4. ΑΜΕΣΕΣ ΜΕΙΩΣΕΙΣ
Πλαφόν στα 2.000 μικτά (1820 καθαρά) ευρώ για τις καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις
Με το νόμο αναστέλλεται μέχρι 31.12.2018 η καταβολή κάθε ατομικής μηνιαίας σύνταξης των προσώπων που είχαν ήδη καταστεί συνταξιούχοι μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, κατά το μέρος που υπερβαίνει τις δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ. Για την εφαρμογή του ανώτατου αυτού ορίου, λαμβάνονται υπόψη το καταβαλλόμενο ποσό συνυπολογιζόμενης της εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης υπέρ ΕΟΠΥΥ και της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων του άρθρου 38 του ν.3863/2010 (115 Α'), όπως ισχύει, και των παραγράφων 11 και 12 του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 (152 Α'), όπως ισχύει.
Για την ίδια περίοδο, το άθροισμα του καθαρού ποσού των συντάξεων που δικαιούται κάθε συνταξιούχος από οποιαδήποτε αιτία από το Δημόσιο, ΝΠΔΔ, ή οιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ.
Στον υπολογισμό του ανώτατου ορίου καταβολής σύνταξης που αφορά στα άτομα με αναπηρία ή χρόνια πάθηση και των οικογενειών που έχουν μέλη τους άτομα με αναπηρία δεν λαμβάνονται υπόψη τα πάσης φύσεως επιδόματα αναπηρίας.
Από την 1.1.2019 καταβάλλεται το τυχόν υπερβάλλον ποσό που προκύπτει σε σχέση με ανώτατο όριο των παραγράφων 1 και 2 και το νέο ύψος των συντάξεων όπως θα προκύψει σύμφωνα με την κατά το άρθρο 14 αναπροσαρμογή τους
5. Επικουρικές Συντάξεις.
Νέες συντάξεις
Με το νόμο θεσπίζεται νέος ενιαίος τρόπος υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων για όλους τους ασφαλισμένους και επανυπολογισμός όλων των ήδη χορηγούμενων με το νέο τρόπο. Καταργείται η κατώτατη σύνταξη και θεσπίζεται ειδικός πολύπλοκος μαθηματικός τύπος που θα επιβάλλει μειώσεις ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα έσοδα (εισφορές) του ταμείου θα επαρκούν για να καλύπτουν τα έξοδα (συντάξεις).
Για όσους έχουν καταθέσει αίτηση μετά τον 9οτου 2013 και είναι σε εκκρεμότητα η σύνταξη θα υπολογισθεί με το νέο τρόπο. Για τους παλαιούς θα γίνει επανυπολογισμός με το νέο τρόπο και η διαφορά θα αφαιρεθεί από το άθροισμα κύριας και επικουρικής καταβαλλόμενης σύνταξης εφ’ όσον αυτό είναι μεγαλύτερο από 1.300 ευρώ μικτά (1170 καθαρά)συνυπολογιζόμενης της εισφοράς ασθενείας και αλληλεγγύης. Αν το άθροισμα είναι μικρότερο των1300 ευρώ τότε θα υπάρχει και εδώ προσωπική διαφορά μέχρι τα 1300.
Για τους ασφαλισμένους από 01/01/2014 και εφεξής αλλά και για τους ασφαλισμένους
μέχρι 31/12/2013 που η αίτηση συνταξιοδότησης κατατέθηκε μετά την 01/01/2015 το ποσό θα αποτελείται από δύο τμήματα:
α) Από το τμήμα που αντιστοιχεί στο χρόνο μέχρι 31/12/2014 και θα υπολογίζεται με ποσοστό αναπλήρωσης 0,45% για κάθε χρόνο (μείωση περίπου 15% μεσοσταθμικά) και β) Στο τμήμα που αντιστοιχεί στο χρόνο από 01/01/2015 και εφεξής και θα υπολογίζεται με βάση τη «ρήτρα βιωσιμότητας» (μαθηματικό τύπο). Η Επικουρική Σύνταξη θα είναι το γινόμενο του (Σ.Μ) που υπολογίστηκε η κύρια σύνταξη επί Συντελεστή Αναπλήρωσης ( Σ.Α) 0,45 για κάθε έτος ασφάλισης που καταβλήθηκαν εισφορές. Ε.Σ =(Σ.Μ)* ( Σ.Α)* Χ έτη
Για τον υπολογισμό θα λαμβάνεται ο (Σ.Μ)που υπολογίστηκε η κύρια σύνταξη.
Οι Συντελεστές Αναπλήρωσης (Σ.Α) 0,45φαίνονται στον πίνακα 4 είναι αυτός που
επιφέρει σημαντικές μειώσεις.
ΠΙΝΑΚΑΣ 4
Βλέπουμε ότι ο ( Σ.Α)στα 35 χρόνιαείναι 15,75 αντί για 20%και φθάνει 18 % στα 40χρόνια. Είναι το μέσομε το οποίο επιβάλει τις νέες μειώσεις στις συνολικά κύριες και επικουρικές) καταβαλλόμενες συντάξεις και σε συνδυασμό με το μαθηματικό τύπο οδηγεί στη σχεδόν κατάργηση των επικουρικών συντάξεων.
ΠΙΝΑΚΑΣ 5
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Οι μειώσεις των Επικουρικών Συντάξεων και του τελικού αθροίσματος κύριας και επικουρικής σύνταξης φαίνεται στον πίνακα 6.
ΠΙΝΑΚΑΣ 6
ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΟΙ ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΣΟ ΕΠΗΡΕΑΖΕΤΑΙ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΑΘΡΟΙΣΜΑ ΜΕ ΤΙΣ ΚΥΡΙΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΗΔΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ
ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ (3)
ΜΕΙΩΣΗ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ (4)
παραδείγματα
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΣΥΝΤΑΞΙΜΟΣ ΜΙΣΘΟΣ
ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΟ ΑΘΡΟΙΣΜΑ ΚΥΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ (1)
ΑΘΡΟΙΣΜΑ ΓΙΑ ΕΠΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ (2)
Ε.Σ
ΠΡΙΝ ΑΠΌ ΤΟΝ ΕΠΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ(3)
Ε.Σ
ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΠΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ + εισφορά υγείας +αλ/γυης *
ΠΟΣΟ
Διαφοράς
ΠΔ
ΠΟΣΟΣΤΟ % Διαφοράς
ΝΕΟ ΚΑΤΑΒΑΛΟΜΕΝΟ ΑΘΡΟΙΣΜΑ ΚΥΡΙΑΣ-ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ 5 (1-4)
%
ΜΕΙΩΣΗΣ ΚΑΤΑΒ/ΝΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
(1-5) ή Π.Δ
§ Σε περιπτώσεις που το άθροισμα ΚΣ + ΕΣ είναι μικρότερο των 1300 ευρώ (παράδειγμα 1) το ποσό της ΠΔ δεν αφαιρείται, οπότε συνεχίζει να καταβάλλεται το ίδιο ποσό με προηγούμενα μετά την 1.1.2019.
§ Σε περιπτώσεις που το άθροισμα ΚΣ + ΕΣ είναι μεγαλύτερο από 1300 ευρώ (παράδειγμα 3) η ΠΔ αφαιρείται και το σύνολο της καταβαλλόμενης σύνταξης μειώνεται κατά το ποσό αυτό από 1/6/2016. Παράδειγμα 7,8,9 .
§ Σε περιπτώσεις που υπάρχει θετική ΠΔ (παράδειγμα 10,12), αυτή καταβάλλεται στον δικαιούχο σαν αύξηση της ΕΣ σε 5ετήσιες δόσεις
Στη στήλη μετά τον επανυπολογισμό έχει αφαιρεθεί η εισφορά υγείας 6% και αλληλεγγύης 3-14 %. Σε όλους θα γίνει παρακράτηση για φόρο εισοδήματος.
Όλα τα παραπάνω ισχύουν εκτός αν ενεργοποιηθεί ο «κόφτης» ή άλλη ρύθμιση για μείωση των συντάξεων (ρήτρα βιωσιμότητας κ.α.). 6. Μερίσματα
Τα μερίσματα που χορηγεί το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ), αποφασίστηκε να «αναπροσαρμοστούν» και μάλιστα αναδρομικά, με βάση τα ελλείμματα που προκαλούνται από την 1.1.2016 και μετά. Αναμένεται να υπάρξει περικοπή μεγαλύτερη από 32,5%.
7. ΕΚΑΣ.
Το χάνουν από φέτος το ΕΚΑΣ 120.000 συνταξιούχοι (664 καθαρά κύρια και επικουρική)
Οι 370.000 χαμηλοσυνταξιούχοι, που δικαιούνται το ΕΚΑΣ, επιβαρύνονται από δύο διαφορετικές πλευρές, λόγω της σταδιακής κατάργησής του από φέτος και μέχρι το 2019.
Αρχικά, η επιβάρυνση προκύπτει από τη μείωση του εισοδήματος που θα υποστούν και η οποία μπορεί να φτάσει έως και το 35%. Ακολούθως, θα διαπιστώσουν ότι υπόκεινται σε μια πρόσθετη, έμμεση επιβάρυνση, αφού στο εξής θα καλούνται να καταβάλλουν αυξημένη τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη η οποία θα ανέρχεται έως το 25%, από 10% που είναι σήμερα. Μάλιστα, έως τώρα, υπάρχουν παθήσεις για τις οποίες η συμμετοχή στα φάρμακα ήταν μηδενική για τους δικαιούχους ΕΚΑΣ, με τη δαπάνη να επιβαρύνει στο σύνολό της τον ασφαλιστικό φορέα από τον οποίο προέρχονται οι εν λόγω ασφαλισμένοι.
Τα νέα εισοδηματικά κριτήρια που τίθενται και τα οποία ήδη από φέτος θα οδηγήσουν τουλάχιστον 120.000 δικαιούχους εκτός χορήγησης ΕΚΑΣ, θα προκαλέσουν επιπρόσθετα και την απώλεια αυτού του δικαιώματος μειωμένης συμμετοχής στα φάρμακα.
Υπενθυμίζεται ότι για την καταβολή του επιδόματος οι δικαιούχοι πρέπει, από την ψήφιση του νόμου και μετά, να πληρούν αθροιστικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α. Να έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους. Για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, καθώς και για τα τέκνα που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα τους, δεν απαιτείται όριο ηλικίας.
β. Το συνολικό καθαρό ετήσιο εισόδημα από συντάξεις να μην υπερβαίνει τα 7.972 ευρώ.
γ. Το συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 8.884 ευρώ.
δ. Το συνολικό ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 11.000 ευρώ. Τα παραπάνω ποσά αφορούν εισοδήματα του προηγούμενου φορολογικού έτους.
ε. Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κύριας και επικουρικής σύνταξης να μην υπερβαίνει τα 664 ευρώ.
Τα εισοδηματικά όρια για την καταβολή του επιδόματος διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες:
- ΕΚΑΣ 230 ευρώ το μήνα: Όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα από συντάξεις (κύριες και επικουρικές) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα ή βοηθήματα, μέχρι 7.216 ευρώ.
- ΕΚΑΣ 172,5 ευρώ το μήνα: Όσοι έχουν εισοδήματα από 7.216,01 ευρώ έως 7.518 ευρώ ετησίως. - ΕΚΑΣ 115 ευρώ το μήνα: Όσοι έχουν εισοδήματα από 7.518,01 ευρώ έως 7.720 ευρώ ετησίως.
- ΕΚΑΣ 57,5 ευρώ το μήνα: Όσοι έχουν εισοδήματα από 7.720,01 ευρώ, έως 7.972 ευρώ.
8. Ασφαλιστικές Εισφορές
Σε τριπλασιασμό οδηγούνται οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών - αυτοαπασχολούμενων και των αγροτών με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά το εισόδημά τους, ενώ οι μελλοντικές παροχές θα είναι μειωμένες.
9. Συντάξεις χηρείας: Τα νέα δεδομένα
Όρια ηλικίας τα 52 έτη και το 55ο έτος, θέτει ο νέος νόμος για το Ασφαλιστικό, για τις συντάξεις λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου του Δημοσίου, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται για την συνταξιοδότηση λόγω γήρατος ή αναπηρίας.
Στην περίπτωση αυτή δικαιούνται σύνταξη τα παρακάτω μέλη της οικογένειας του (επιζών σύζυγος, τέκνα, ακόμα και διαζευγμένος σύζυγος) ως εξής:
1. Ο επιζών σύζυγος, εφόσον έχει συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας του κατά το χρόνο θανάτου του συνταξιούχου ή ασφαλισμένου. Εάν όμως έχει συμπληρώσει το 52ο έτος της ηλικίας του κατά τον ως άνω χρόνο, δικαιούται σύνταξη για διάστημα τριών ετών, μετά την πάροδο των οποίων η καταβολή σύνταξης αναστέλλεται μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του. Εφόσον δεν έχει συμπληρώσει το 52ο έτος της ηλικίας του κατά τον ως άνω χρόνο, δικαιούται σύνταξη για διάστημα τριών ετών.
2.Τα νόμιμα τέκνα, τα νομιμοποιηθέντα, τα αναγνωρισθέντα, τα υιοθετηθέντα και όσα εξομοιώνονται με αυτά, με την προϋπόθεση ότι:
α) είναι άγαμα και δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους. Το όριο αυτό παρατείνεται μέχρι του 24ου έτους, εφόσον φοιτούν σε ανώτερες ή ανώτατες αναγνωρισμένες σχολές του εσωτερικού ή του εξωτερικού ή σε Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης ή Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης.
β) κατά το χρόνο του θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου είναι ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία, εφόσον η ανικανότητά τους επήλθε πριν από την συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους. Στην περίπτωση αυτή η σύνταξη εξακολουθεί να καταβάλλεται και μετά τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας.
3. Ο διαζευγμένος σύζυγος, εφόσον πληροί αθροιστικά τις προϋποθέσεις για τον επιζώντα σύζυγο και επιπλέον τις εξής:
α) Ο πρώην σύζυγος, κατά τη στιγμή του θανάτου του, να κατέβαλλε σε αυτόν διατροφή που είχε καθοριστεί είτε με δικαστική απόφαση είτε με μεταξύ τους σύμβαση.
β) Να είχε συμπληρώσει δέκα έτη έγγαμου βίου, μέχρι τη λύση του γάμου με αμετάκλητη δικαστική απόφαση.
γ) Το διαζύγιο να μην οφείλεται σε ισχυρό κλονισμό της εγγάμου συμβιώσεως υπαιτιότητας του αιτούντος τη σύνταξη.
δ) Το μέσο μηνιαίο ατομικό φορολογητέο εισόδημά του να μην υπερβαίνει το διπλάσιο του ποσού του επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφαλίστων Υπερηλίκων που καταβάλλεται από τον ΟΓΑ.
ε) Να μην έχει τελεστεί άλλος γάμος ή σύμφωνο συμβίωσης.
Στο νομο γίνεται ειδική αναφορά για το ενδεχόμενο ο επιζών σύζυγος να μην δικαιούται σύνταξη χηρείας. Κάτι τέτοιο συμβαίνει αν ο θάνατος του συνταξιούχου ή ασφαλισμένου συζύγου επήλθε πριν από την πάροδο πέντε ετών από την τέλεση του γάμου, εκτός αν:
α) Ο θάνατος οφείλεται σε ατύχημα εργατικό ή ατύχημα εκτός εργασίας ή ανθρωποκτονία.
β) Κατά τη διάρκεια του γάμου γεννήθηκε ή με το γάμο νομιμοποιήθηκε, αναγνωρίσθηκε ή υιοθετήθηκε τέκνο.
γ) Η χήρα κατά το χρόνο του θανάτου τελεί σε κατάσταση εγκυμοσύνης, η οποία δεν διεκόπη και γεννήθηκε ζων τέκνο.
δ) Συντρέχει η περίπτωση ανασυστάσεως προϋπάρξαντος γάμου, αρκεί οι τελεσθέντες γάμοι, δηλαδή ο αρχικός και ο εξ ανασυστάσεως, κατά τη διάρκεια του οποίου απεβίωσε ο σύζυγος, να έχουν διαρκέσει τουλάχιστον πέντε χρόνια συνολικά, και ο εξ ανασυστάσεως να διήρκησε τουλάχιστον 6 μήνες.
Σημειώνεται ότι το δικαίωμα σύνταξης, λόγω θανάτου, των ανωτέρω δικαιούχων καταργείται:
α) Με το θάνατο του δικαιούχου.
β) Με την τέλεση γάμου του δικαιούχου ή σύναψη συμφώνου συμβίωσης.
γ) Ειδικά για τα τέκνα με τη συμπλήρωση των ανωτέρω οριζόμενων ορίων ηλικίας. δ) Από τότε που, με νεότερη κρίση της αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής, έπαυσε η ανικανότητα για εργασία.
Επισημαίνεται ότι το ποσό της σύνταξης των ανωτέρω δικαιούχων, υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που ελάμβανε ο θανών συνταξιούχος λόγω γήρατος ή αναπηρίας ή θα εδικαιούτο ο θανών κατά το χρόνο του θανάτου του αν κατά το χρόνο του θανάτου του καθίστατο ανάπηρος κατά ποσοστό 80% και επιμερίζεται, ως εξής: α) Για τον επιζώντα σύζυγο ποσοστό 50% της σύνταξης. Εάν ο γάμος έλαβε χώρα μετά την απονομή της σύνταξης γήρατος του θανόντος, περιορίζεται αυτή ως ακολούθως:
Αν η διαφορά ηλικίας μεταξύ του αποβιώσαντος και της συζύγου του, αφαιρουμένου του διαστήματος του γάμου τους, είναι μεγαλύτερη από δέκα έτη, η σύνταξη του επιζώντος συζύγου, υφίσταται, για κάθε πλήρες έτος διαφοράς, μείωση που καθορίζεται σε:
1% για τα έτη από το 10ο και το 20ό έτος.
2% για τα έτη από το 21ο έως το 25ο έτος.
3% για τα έτη από το 26ο έως το 30ό έτος.
4% για τα έτη από το 31ο έως το 35ο έτος.
5% για τα έτη από το 36ο και άνω.
β) Για τον διαζευγμένο, εφόσον ο γάμος είχε διαρκέσει δέκα έτη έως τη λύση του με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, το ποσό σύνταξης που δικαιούται ο χήρος επιζών σύζυγος επιμερίζεται κατά 75% στο χήρο και 25% στον διαζευγμένο. Για κάθε έτος εγγάμου βίου πέραν του 10ου και μέχρι το 35ο έτος διάρκειας του γάμου, το ποσοστό σύνταξης που δικαιούται ο χήρος μειώνεται κατά 1% στο χήρο και αυξάνεται αντίστοιχα κατά 1% στον διαζευγμένο.
Εάν πρόκειται για έγγαμο βίο, που διήρκησε πλέον των 35 ετών έως τη λύση του κατά τα ανωτέρω, το ποσό σύνταξης που δικαιούται ο χήρος επιμερίζεται κατά 50% στο χήρο και 50% στον διαζευγμένο. Εάν ο θανών δεν καταλείπει χήρο, ο διαζευγμένος δικαιούται το αυτό ποσοστό του διαζευγμένου, κατά τα ως άνω, της σύνταξης που θα εδικαιούτο ο χήρος. Σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός δικαιούχων διαζευγμένων το αναλογούν για τον/την διαζευγμένο/η κατά τα ως άνω ποσοστά ποσό σύνταξης κύριας και επικουρικής επιμερίζεται εξίσου μεταξύ αυτών. γ) Για κάθε παιδί ποσοστό 25% της σύνταξης. Αν πρόκειται για παιδί ορφανό και από τους δύο γονείς, το παραπάνω ποσοστό διπλασιάζεται, εκτός αν το ορφανό παιδί δικαιούται σύνταξη και από τους δύο γονείς, οπότε το ποσοστό της δικαιούμενης σύνταξης δεν διπλασιάζεται.
Στο νομοσχέδιο, τονίζεται ότι το συνολικό ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου του επιζώντος συζύγου και των τέκνων σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της σύνταξης του θανόντος. Σε περίπτωση που το άθροισμα των ποσοστών των δικαιούχων υπερβαίνει το ποσό της σύνταξης του θανόντος περιορίζεται ισόποσα το ποσοστό των τέκνων.
Εάν ο θανών καταλείπει τέκνα και η σύνταξη καταβάλλεται στον επιζώντα σύζυγο μειωμένη, το ποσό της σύνταξης που περικόπτεται επιμερίζεται στα τέκνα. Σε περίπτωση που εκλείψουν οι προϋποθέσεις για χορήγηση ποσοστού σύνταξης θανάτου στα τέκνα, το ποσό της σύνταξης που περικόπτεται δεν καταβάλλεται στον επιζώντα σύζυγο.
Στον επιζώντα σύζυγο καταβάλλεται ολόκληρη η σύνταξη για μία τριετία από την πρώτη του επομένου του θανάτου μήνα. Μετά την πάροδο της τριετίας, σε περίπτωση που ο επιζών εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή, η σύνταξη περιορίζεται στο 50% της σύνταξης λόγω θανάτου, έως τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του. Μετά τη συμπλήρωση του ορίου αυτού ο επιζών σύζυγος λαμβάνει το 50% της σύνταξης που ελάμβανε ο θανών συνταξιούχος λόγω γήρατος ή αναπηρίας ή θα εδικαιούτο ο θανών κατά το χρόνο του θανάτου του. Για την ειδική περίπτωση που ο επιζών των συζύγων, κατά την ημερομηνία θανάτου, είναι ανάπηρος σωματικά ή πνευματικά σε ποσοστό 67% και άνω, τότε λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξη, για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η αναπηρία του, ανεξαρτήτως άλλων προϋποθέσεων.
Εφόσον, εντός χρονικού διαστήματος 5 ετών από την πρώτη καταβολή σύνταξης λόγω θανάτου, ο άνεργος επιζών ή διαζευγμένος σύζυγος προσληφθεί ως μισθωτός ή προχωρήσει σε έναρξη οικονομικής δραστηριότητας ως αυτοαπασχολούμενος, οι ασφαλιστικές του εισφορές καταβάλλονται από το Δημόσιο για διάστημα 2 ετών. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης εξειδικεύονται οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου.
Οι διατάξεις περί συντάξεων θανάτου εφαρμόζονται στις περιπτώσεις που ο θάνατος επέρχεται μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος νόμου.
10. Εξαγορά πλασματικών χρόνων.
Αύξηση κόστους έως και 5 φορές.
Η αναγνώριση των πλασματικών ετών γίνεται με την καταβολή από τον ασφαλισμένο για κάθε μήνα πλασματικού χρόνου της εισφοράς, στο ποσοστό που ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς, δηλαδή 20% επί των συντάξιμων αποδοχών. Η εισφορά δε, υπολογίζεται επί των αποδοχών του ασφαλισμένου κατά το μήνα υποβολής της αίτησης εξαγοράς. Η αλλαγή αυτή είναι που οδηγεί έως και σε πενταπλασιασμό του κόστους.
Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, οι ασφαλισμένοι στο δημόσιο μπορούν να αναγνωρίσουν έως και δώδεκα πλασματικά έτη, ενώ στον ευρύτερο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα μέχρι επτά χρόνια με στόχο να «κλειδώσουν» ταχύτερα συνταξιοδοτικό δικαίωμα και να συνταξιοδοτηθούν.
Μέχρι σήμερα, η αναγνώριση ως συνταξίμων των πλασματικών χρόνων (στρατός, σπουδές, παιδιά) απαιτεί την καταβολή εκ μέρους του ασφαλισμένου του Δημοσίου εισφορά 6,67% επί των συνταξίμων αποδοχών (όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί κατά το χρόνο υποβολής της σχετικής αίτησης). Ως συντάξιμες αποδοχές λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές του υπαλλήλου (βασικός μισθός, επίδομα 140 ευρώ και επίδομα θέσης) του Οκτωβρίου 2011.
Σε γενικές γραμμές τα ποσά που καλείται να δαπανήσει ο ασφαλισμένος είναι από 70 μέχρι 140 ευρώ το μήνα ανάλογα με την περίπτωση.
Αντίστοιχα για τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα το κόστος για τις περισσότερες κατηγορίες πλασματικών ετών είναι στα 168 ευρώ (δηλαδή το 25επλάσιο του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη το 2015 ). Ειδικά για το στρατό είναι στο 20% του συνόλου των συντάξιμων αποδοχών, που όμως έχει έκπτωση από 30% μέχρι το 50% ανάλογα με τα έτη της θεμελίωσης
11. Εφάπαξ
Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού και γίνεται ενιαίος για όλους.
Για ασφαλισμένους από 1/1/2014 και μετά με ένα μαθηματικό τύπο.
Για ασφαλισμένους μέχρι το2013 αποτελείται από 2 μέρη. Εφ’ άπαξ = Α+Β
Α: Για τα χρόνια μέχρι το 2013.
Το νέο εφ’ άπαξ ισούται με το 60% του συνόλου των αποδοχών των χρόνων 2009 – 2013 επί το δεκαδικό αριθμό των χρόνων μέχρι το 2013 που καταβληθήκαν εισφορές 4% .
Β: τις εισφορές που καταβλήθηκαν από το 2014 και μετά υπολογιζόμενες με το νέο μαθηματικό τύπο. Στην ουσία το σύνολο των εισφορών.
Π.Χ. για κάποιον που έφυγε το 2015 και είχε 32 χρόνια. 30 χρόνια μέχρι το 2013 και 2 από το2014 και μετά με ετήσιες αποδοχές 30.000 ευρώ ( χωρίς δώρα και άδειες, δηλ 12 μισθοί) το νέο εφ’ άπαξ θα είναι:
Νέο εφ’ άπαξ =Α+ Β= 27000+2400=29400
Α=0,60*(30.000*5)*0,30= 0,6*150000*0,30=27.000
Β=0,04*(30000*2)=1200*2= 2400
Επέρχονται μειώσεις στα εφάπαξ που κατά μέσο όρο θα κυμανθούν στα επίπεδα του 15%, αλλά σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις μπορεί να αγγίξουν έως και το 25% – 30%, προκύπτουν από τις αλλαγές που επιφέρει στον τρόπο υπολογισμού του το νομοσχέδιο για το Ασφαλιστικό. Με δεδομένο πως ιδιαίτερα στο δημόσιο τομέα, που χορηγεί το 70% – 80% των εφάπαξ βοηθημάτων, το ποσό που εισέπρατταν έως τώρα οι δικαιούχοι ανερχόταν κατά μέσο όρο στα επίπεδα των 30.000 ευρώ, μετά τις μειώσεις που θα προκύψουν, θα υποχωρήσει στα επίπεδα των 25.500 ευρώ. Θα υπάρξουν όμως και δικαιούχοι, οι οποίοι θα λάβουν σημαντικά χαμηλότερο εφάπαξ, που μόλις που θα φτάνει τα 20.000 – 21.000 ευρώ.
Τα εφάπαξ που βρίσκονται στην αναμονή για να χορηγηθούν στους δικαιούχους, από τον Σεπτέμβριο του 2013 και μετά θα δοθούν με το νέο τρόπο υπολογισμού. (υπολογίζεται ότι υπερβαίνουν τις 63.000 τα εφάπαξ αυτής της κατηγορίας).
12. Συντάξεις ΕΤΑΤ
Με τον νέο αντιασφαλιστικό νόμο οι <<συνταξιούχοι>> και βοηθηματούχοι του ΕΤΑΤ ( ΤΕΑΠΕΤΕ-Εμπορική Τράπεζα, ΤΑΠ-πρώην Πίστεως, Ταμείο Αλληλοβοήθειας Τράπεζας Αττικής) εντάσσονται στον νέο φορέα τον ΕΦΚΑ. Με την ένταξη τους από 1/6/2016 το ποσοστό αναπλήρωσης μειώνεται δραματικά κατά 45% περίπου και γίνετε 1,75% για κάθε χρόνο ασφάλισης στο Ταμείο της Τράπεζας για τους <<συνταξιούχους>> που δεν έχουν πάει στο κύριο φορέα, και κατά 85% για του συνταξιούχους που έχουν πάει στον κύριο φορέα για το κομμάτι που απομένει για λογαριασμό των πιο πάνω αναφερόμενων ταμείων, σε 0,45%για κάθε χρόνο ασφάλισης. Επίσης από την ψήφιση καταργείται το προσυνταξιοδοτικό καθεστώς για τους ασφαλισμένους του ΕΤΑΤ.
Έως τώρα το ΕΤΑΤ και ΕΤΕΑ χορηγεί συντάξεις με προσυνταξιοδοτικό καθεστώς δηλαδή με τους όρους των καταστατικών των ταμείων 30χρόνια ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας και ποσοστά αναπλήρωσης που κυμαίνονται από 3% έως 3,314%, σε 9.000 πρώην εργαζόμενους της Εμπορικής Τράπεζας, σε 4.000 πρώην εργαζόμενους της Τράπεζας Πίστεως (νυν Alpha Bank) και σε 500 πρώην εργαζόμενους της Αττικής Τράπεζας.
Αποτέλεσμα των πιο πάνω ανατροπών για το ΕΤΑΤ είναι η άμεση από 1/6/2016 μείωση των καταβαλλόμενων συντάξεων του ταμείου από 20% έως 45%.
Ειδικά στις περιπτώσεις που η σύνταξη χορηγήθηκε με λίγα έτη ασφάλισης (π.χ. 20ετία,25ετία στις μητέρες με ανήλικο) και, αφού οι αποδοχές κυμαινόταν μεταξύ 1.100-1.500 ευρώ μεικτά, αυτές δεν μειώθηκαν κατά τις περικοπές των κύριων συντάξεων του α’ και β’ μνημονίου. Για να περικοπούν στο ήμισυ τώρα, που σημαίνει ότι στο εξής η σύνταξή τους θα κυμαίνεται στα επίπεδα 600 – 700 ευρώ μεικτές.
Οι συνταξιούχοι του ΕΤΑΤ (προσυνταξιοδοτικό) δεν εντάσσονται για τον επανυπολογισμό με όριο τα 1.300 ευρώ μεικτά και σε καμία παρέμβαση που αφορά τα κύρια ταμεία και τα επικουρικά.
Για τους συνταξιούχους της Τράπεζας Ελλάδος σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου θα επανυπολογιστεί η κύρια και η επικουρική σύνταξή τους όπως σε όλους τους συνταξιούχους, καθώς και το όριο των 1.300 ευρώ.
Για τους συνταξιούχους της Εθνικής και του ΤΑΠΙΛΤΑΤ θα επαναϋπολογιστεί η κύρια σύνταξη τους όπως όλων των συνταξιούχων κύριων φορέων, η επικουρική όμως δεν εντάσσεται στην μείωση σύμφωνα με τον νέο νόμο αφού είναι ιδιωτικού δικαίου και αυτοδιοικούμενα.
13. Συνταξιούχοι που εργάζονται.
Χάνουν το 60% της σύνταξης όσοι εργάζονται. Μειωμένες σε ποσοστό 60% θα καταβάλλονται στο εξής οι συντάξεις, κύριες και επικουρικές, σε δικαιούχους, οι οποίοι αναλαμβάνουν εργασία ή αποκτούν ιδιότητα ή δραστηριότητα υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ.
Η μείωση ισχύει για όλους τους συνταξιούχους λόγω γήρατος για όσο χρόνο απασχολούνται ή διατηρούν την ιδιότητα ή την δραστηριότητα.
ΠΗΓΗ : Συνδικάτο Σιδηροδρομικών (osedrivers)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου